CON ĐƯỜNG THANH TỊNH

VÌ SAO PHỦ ĐỊNH PHÂN BIỆT VÀ NGÔN NGỮ KHIẾN NGƯỜI TU ĐI LẠC CỐT LÕI Bạn có biết, vì sao Thiền quán được xem là pháp môn thù thắng nhất trong tam giới, là pháp đặc thù của chư Phật ba thời? Vì sao trong kinh Đức Phật dạy rằng thực hành pháp này dù 7 năm, 7 tháng, hay thậm chí 7 ngày là có thể chứng T…

BỎ THIỆN ĐỂ GIẢI THOÁT? “Giải thoát là không thiện không ác.” “Giác ngộ là vượt cả thiện.” Những câu này đang lan truyền như một cơn dịch trong thời mạt pháp. Nhưng nếu từng đọc kinh, từng lấy Thế Tôn làm điểm tựa cho Chánh Kiến , thì rất khó để buông miệng nói ra những câu như vậy.

Một ý tưởng đang lan tràn hiện nay, cho rằng có một “cái biết bất sinh bất diệt” – luôn hiện diện, luôn quan sát, và giác ngộ chỉ là việc nhận ra bản thân chính là cái biết đó. Dưới ánh sáng Chánh Pháp, nếu thật sự có một cái biết như vậy, thì nó đứng ở đâu trong Duyên khởi, Vô ngã và Tứ Thánh Đế? Ng…

"Không phân biệt." Ba chữ này, ngày nay, được xem như dấu hiệu tối cao của giác ngộ. Nhưng trong kinh tạng, Đức Phật gọi đúng kiểu tư duy này là… một loại tà kiến. Ngài gọi nó là Amarāvikkhepavāda . Dịch thẳng: Con Lươn Luận. Kinh Phạm Võng được ví như một chiếc lưới tối thượng, nơi bất kỳ l…

Nếu lấy lời Phật trong Nikāya làm chuẩn tuyệt đối, thì cái hệ “bất nhị – tánh biết bất sinh bất diệt” đang lan tràn hôm nay đúng nghĩa là một “phản hệ”, một cực đối xứng của Chánh pháp. Nó không phải vài sai sót nhỏ về câu chữ, mà là một bộ khung tri kiến hoàn chỉnh, đủ mạnh để đối kháng trực diện v…

Trong triết học Upaniṣad – đặc biệt là Bất Nhị (Advaita Vedānta) – Đức Phật Thích Ca được xem là hóa thân thứ chín của thần Vishnu. Một nghịch lý lớn của lịch sử tư tưởng: vì sao vị Thầy khai mở con đường giải thoát lại được đưa vào chính hệ thống mà Ngài từng vượt qua.

Có người nói: “Tu không phải là sửa, vì nếu sửa thì tạo ra một cái ngã khác; còn để nguyên thì vẫn kẹt trong khổ.” Nghe qua tưởng là trí tuệ, nhưng thật ra chỉ là hý luận của phàm phu mất căn bản giáo lý. Những nghịch lý như thế đều xuất phát từ hiểu sai giáo lý vô ngã.

Trong ngũ uẩn, Hành là gì? Câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại làm khó không ít người học Phật. Một số vị cho rằng: “Hành” là những suy nghĩ miên man trong đầu, những lời tự sự trong nội tâm. Từ đó, họ liên kết với 12 duyên khởi: “vô minh duyên hành, hành duyên thức”. Và rồi một phương pháp tu tập …

Trong toàn bộ lịch sử Đạo Phật, có một nhân vật vĩ đại mà sự xuất hiện của ông được xem là lần chuyển Pháp luân thứ hai, ngay sau lần đầu tiên của Đức Phật. Ông là người duy nhất khi được biểu tượng hóa có “chóp” trên đầu tương tự Đức Phật. Vị ấy chính là Long Thọ – người đã đặt nền móng cho toàn bộ…

Vô minh (avijjā) là trạng thái mù mờ nền tảng trong tâm chưa giác ngộ. Nó không phải là thiếu kiến thức thế gian, mà là không thấy đúng bản chất các pháp – theo cách có thể đưa đến yểm ly và đoạn tận khổ.

Chúng ta vẫn quen nghe: “Làm việc thiện là có phước.” “Bố thí, giữ giới, hành thiền — đều là tạo phước.” Thậm chí, phước còn được phân thành nhiều loại — cái thì được xem là lớn, cái thì cho là nhỏ. Nhưng… Nếu bạn không hiểu rõ bản chất của phước, thì dù bạn làm phước cả đời, cũng có thể chỉ tạo được mộ…

TÂM LÀ GÌ Một câu hỏi ngắn, nhưng lời giải lại nặng pháp học. Dù nhiều vị tự diễn giải theo ý riêng, tâm đã được kinh tạng mô tả đầy đủ. Kể cả “hành” hay “thức” trong ngũ uẩn, những khái niệm mà người mới học Phật pháp đều mơ hồ.

Trong một số tư tưởng Phật giáo phát triển, có lời dạy rằng: “Bạn vốn là bản thể bất sanh bất diệt – là Phật tánh, là chân tâm sẵn có. Nhưng vì mê lầm nên mới luân hồi. Chỉ cần buông phân biệt, nhận lại chính mình là giác ngộ.” Tư tưởng “trở về với bản thể chân thật” có một sự tương đồng với nhiều tô…

Bạn từng thắc mắc: Tại sao có những người sống thiện lành nhưng liên tục gặp xui rủi, nghèo khổ, trong khi những người sống bất thiện lại hưởng giàu sang, an vui? Phải chăng giáo lý nhân quả nghiệp báo mà Đức Phật dạy sai ở đâu đó?

Đa số chúng ta không thể chấp nhận nổi việc mình sẽ biến mất hoàn toàn — một cách vô nghĩa. Chúng ta tìm đến đạo, đa phần không phải để thấy sự thật, mà để tìm một nơi nương tựa — để cứu rỗi tâm tư mỏng manh này.

Tôi hay nói đạo lý. Và từng có người trả lời:"Mấy đứa nói đạo lý thường sống như...". Chưa kịp phản ứng, tôi bị tạt thêm một gáo nước lạnh: "Ngày mai ăn gì còn chưa biết, mà toàn nói chuyện đâu trên trời cấp độ vũ trụ!" Ok, hôm nay, tôi sẽ nói đạo lý... bắt đầu từ chuyện “ngày mai …

Trong cộng đồng Phật tử ngày nay, không ít người cho rằng ăn chay là một tiêu chuẩn đạo đức, còn ăn mặn là hành động tạo nghiệp. Nhưng thật sự Đức Phật đã dạy như thế nào về việc này? Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn thông qua hai bài kinh rất rõ ràng.

Đây là hướng dẫn nghiêm túc, logic, không chém gió, không câu like. Cụm từ "tu tiên" từ lâu đã gợi lên những hình ảnh đầy huyễn hoặc – phép thuật, trường sinh, phi thăng – thường thấy trong Phong Thần, Tây Du Ký hay các phim tiên hiệp Trung Quốc. Nhưng thực sự, những suy tưởng đó có giống v…

Vô ngã – là trung tâm giáo lý giải thoát – và cũng là khái niệm bị hiểu sai nhiều nhất. Nhiều người tưởng mình đã buông chấp ngã, nhưng thật ra chỉ thay cái tôi thô bằng cái tôi vi tế mang vỏ bọc ‘tánh biết’, ‘Phật tánh’, hay ‘vô thể. Đây không chỉ là hiểu sai, mà là rơi vào tà kiến tinh vi – giữ l…

Khi nhắc đến Đạo Phật, đa số mọi người, kể cả rất nhiều Phật tử, đều tin một chuyện rất quen: rằng con người có “linh hồn”. Khi chết, linh hồn đó rời khỏi thân xác, đi đầu thai sang một kiếp sống mới. Nghe thì hợp lý. Nghe thì rất “tâm linh”. Nhưng sự thật là… Đức Phật không dạy có linh hồn. Nếu còn t…